Kur’an’da demir için neden “indirdik” tabiri yer almaktadır?

• “Andolsun biz peygamberlerimizi açık delillerle gönderdik ve insanların adaleti yerine getirmeleri için beraberlerinde kitabı ve mizanı indirdik. Bir de demiri indirdik, onda hem çetin bir sertlik (büyük bir kuvvet), hem de insanlar için bir çok menfaatler vardır.… (Hadîd, 25)” Bu âyette, bir kuvvet vesilesi olan ve insanlara çeşitli faydalar sağlayan demirin bir nimet olarak yaratıldığından söz edilmektedir.
• Ancak, demir yeraltından çıkarılırken, âyette “demiri indirdik” tabirinin kullanılmasının hikmeti nedir? Demir, insanoğlunun kullandığı birçok aracın temel hammaddesidir. Tarih içinde demirden yapılan eşyaların kullanımının artmasıyla, ormanlar kesilerek tarıma açılmış, bol ürün elde edilmiş ve nüfus artmıştır. Demirden yapılan aletler tarımda hem verim artışını, hem de dolaylı olarak tarım toplumuna geçişi sağlamıştır. Demir, gelişme için günümüzde de önemini korumaktadır. Demir-çelik sektörü ülke ekonomisi ve sanayileşmede lokomotif sektör özelliğine sahip olup, tüm endüstriyel dallara girdi sağlamaktadır. Demir-çelik sektörünün, başta inşaat malzemeleri olmak üzere otomotiv, gemi, uçak, demiryolu ve vagon gibi tüm taşıt araçları ve akla gelebilecek tüm makine, cihaz ve eşya üretimine katkısı vardır. Bu açıdan, demir; sanatın esası, ilerlemenin kaynağı, kuvvetin vesilesi ve medeniyetin itici gücüdür. Diğer yandan, tüm bitkilerin, hayvanların ve insanların, yaşamak için demire ihtiyaçları vardır. İnsan vücudunda demir eksikliğinin yol açtığı kansız­lık, en sık rastlanan kansızlık tipidir. Bu örnekler, demire ilişkin “…onda hem çetin bir sertlik (büyük bir kuvvet), hem de insanlar için bir çok menfaatler vardır…” ayetinin ortaya koyduğu hakikatı tasdik etmektedir.
• Zümer suresi 6. ayette yer alan “…Sizin için davarlardan sekiz çift indirdi…”  ifadesinden de görüleceği üzere, “indirme” kelimesi, mecazî olarak nimetlerin lutfedilmesi, yaratılması gibi anlamlara gelmektedir. Veren el, alan elden üstündür. Cenâb-ı Hakk’ın nimetleri, yüce ve mânen yüksek mertebede olan rahmet hazinesinden geldiğinden, hayvanlar için kullanılan “indirdik” ifadesi bu manayı perçinlemiştir. Demire yönelik kullanılan “indirdik” tabiri ile de, demirin insanlar için çok büyük bir ilahi nimet olarak gönderildiği vurgulanmıştır.
• “İndirme”nin bahsedilen “nimet verme” anlamının yanısıra, fiziksel anlamından da bahsedilebilir mi? Buna göre, günümüzden yaklaşık 15 milyar yıl önce meydana gelen Büyük Patlama (Big Bang) sonrasında evrenimizde önce yalnızca hidrojen ve helyum atomları vardı. Daha sonra bu elementlerden oluşan ve Güneş’ten yüzlerce kat fazla kütleye sahip olan ilk yıldızlar, merkezlerindeki nükleer tepkimelerle silisyum, oksijen, azot, kalsiyum ve demir gibi öteki elementleri oluşturdular. Demirden daha ağır olan elementlerin oluşumu, çok büyük miktarda enerjiye bağlı olduğundan süpernova patlamalarıyla gerçekleşmiş ve yıldızların üretmiş oldukları ağır elementler, gerçekleşen süpernova patlamalarıyla uzaya saçılmıştır. Bu elementlerin karışmasıyla zenginleşen dev hidrojen bulutları çökerek, yeni yıldız kuşakları oluşturmuş ve çeşitli ağır elementlerce zenginleştirilmiş bir gaz ve toz bulutunun kütleçekim etkisiyle sıkışması ve topaklaşması sonucunda, yaklaşık 4,6 milyar yıl önce Güneşimiz doğmuştur. Güneşle birlikte Dünya’nın üyesi olduğu gezegenler ailesi de bu gaz ve toz bulutunun içinde oluşmuştur. Fred Hoyle ve arkadaşları 1946 yılında başladıkları araştırmalar neticesinde, ağır elementlerin yıldızlarda yaratıldığı sonucuna ulaşmışlardır. Demirin kâinatın büyük tezgahında hazırlanarak nimet olarak gönderildiği gerçeğini ifade eden bu bilimsel bulgunun, 1930’larda Lem’alar adlı kitabın 28. bölümünde herkesin çok rahat biçimde anlayabileceği biçimde  ifade edildiğini görmek insanı hayrete düşürüyor: “..Belki Hâlık-ı Kâinatın tarafından rahmet hazinesinde ve kâinatın büyük tezgâhından ihzâr edilmiş bir nimet olarak, “Rabbü’s-Semâvâti ve’l-Arz” ünvân-ı haşmetiyle de küre-i arz sekenesinin hâcâtına medâr olmak için demiri inzâl etmiş…”
• Dünya’daki demirin büyük bölümü, Dünya’nın gezegen olarak şekillenmesi esnasında, Dünya ile birlikte gelmiştir/indirilmiştir. Ancak daha sonra yeryüzüne düşen meteorlar vasıtasıyla da Dünya’ya demir transferi/indirilmesi devam etmiştir. Kalpleri belki mucize görse inanmayacak kadar katılaşmış olanlar bazı kişiler tarafından, demirin yıldızların içinde oluştuğu kabul edilmekte, ancak demir ve demirle birlikte birçok elementin zaten Dünya’nın oluşumundaki toz ve gaz bulutunun içinde yer aldığı ifade edilerek, “demirin Dünya’ya indirilmesi”nden bahsedilemeyeceği iddia edilmektedir. Bu, onların önyargısından ve “indirme” sözcüğüne dar bir açıdan bakmalarından kaynaklanıyor. Henüz demirin yıldızlarda yaratıldığı ve oradan indirildiği keşfedilmemişken, demirin dünya ile birlikte indirilmiş olduğu hakikatinin Nursi’nin ifadeleri arasına gizlendiğini hayretle müşahede ediyoruz: “… Belki Hazine-i Kübrâdan o nimet‑i azîmeyi küre-i arz ile beraber indirdiğini ifade etmek için; yani, bu küre-i arz hânesine en lâzım şey demirdir ki, Hâlık-ı Zülcelâl, güya küre-i arzı güneşten ayırıp insanlar için indirdiği zaman, demiri de beraber inzâl etmiş (indirmiş) ve ekser ihtiyâc-ı beşer (insanların çoğu ihtiyacı) onunla temin edilmiştir…”

Herşeyin doğrusunu O bilir.

Dr. Naim Tatlıcı

(7777)

(7777)